فرهنگ اسلامی در دنیای متغیر

نصّ کتاب و سنت ثابت، ولی معنای آن متحرک است و همین امر به ما اجازه می دهد که در فهم کتاب و سنت دست به اجتهاد بزنیم. وقتی موضوع فرهنگ اسلامی مطرح می شود، منظور تمام میراث کتاب و سنت به عنوان دو نصّ مقدس و اجتهادات مجتهدان و عملکرد مسلمانان در همۀ عرصه های زندگی است. در چنین فضایی می توان از فرهنگ اسلامی در دنیای متغیر حرف زد و به میراث دینی به جامانده پرداخت؛ زیرا هدف به پویش واداشتن فرهنگ اسلامی در دنیای متغیر است و لازم است به عنوان عامل فرهنگی کارآمدی ازجمله عناوین فرهنگی جهانی مطرح شود. ارزش فرهنگ اسلامی که کتاب و سنت آن را تعیین کرده، این است که فرهنگ اسلامی فرهنگ گفتمانی است و قرآن نیز کتاب گفت و گوست. روش قرآنی انسان ها را به گفت و گو با یکدیگر فرامی خواند؛ حال آنکه مشکل انسان ها این است که هرکسی فقط با خودش گفت و گو می کند و سعی نمی کند خط فکری دیگران را درک کند. در دنیای متغیر امروز، فرهنگ اسلامی هنوز هم از فرصت های زیادی برای رو به رو شدن با فرهنگ های دیگر برخوردار است. خلاصۀ کلام اینکه، دنیا درحال تغییر است و عرصه های آن چه در مسائل علمی و چه شیوه های تربیتی و فناوری یا مسائل تشکیلاتی، ابزارهای معلوماتی و اطلاع رسانی و نظایر آن هیچ مشکلی با اسلام ندارد.